Betonie (Stachys officinalis 'Hummelo')
Betonie (Stachys officinalis 'Hummelo') of koortskruid, is een kruidachtige polvormende plant waarvan de botanische soort Stachys officinalis als wilde plant in Europa voorkomt waaronder Nederland. Daarnaast is deze fraaie lipbloemige vaste plant inheems in Noord-Afrika en West-Azië. Het is echter een een zeldzame plant waarvan het aantal sterk is afgenomen en deze plant staat zowel op de Nederlandse Rode Lijst 2012 als de Vlaamse Rode Lijst 2006 van planten. In de Ardennen is betonie of koortskruid vrij algemeen.
De geslachtsnaam Stachys is afgeleid van het Griekse stachus en betekent 'korenaar' of gewoon 'aar'. Het verwijst naar de vorm van de bloeiwijze.
De Nederlandse naam Koortskruid is afgeleid van de geneeskrachtige werking van betonie. Het gebruik ervan is al bekend uit de Griekse en Romeinse oudheid.
De naam Stachys monieri ‘Hummelo’ komt ook veel voor en het betreft dan dezelfde gekweekte plant.
Plantbeschrijving van Betonie (Stachys officinalis 'Hummelo')
De kweekvorm Stachys officinalis ‘Hummelo’, een betonie of andoorn, is vernoemd naar de woonplaats van Piet Oudolf, onze bekendste en internationaal bekende plantenkenner en tuinontwerper.
Betonie (Stachys officinalis 'Hummelo') wordt ongeveer 60 tot 80 cm hoog met een zomerse bloeitijd van juni tot september. Meestal zijn de bloemen paarsrood maar er komen in de natuur tevens witte exemplaren voor. De gekweekte vorm Stachys officinalis 'Hummelo' onderscheid zich van de de botanische soort omdat de lipbloemen van de schijnaar donkerder helder roze zijn.
De grondbladen van betonie of koortskruid zijn langwerpig van vorm met een hartvormige voet. Meestal heeft deze plant een wortelrozet. Het smallere regelmatig gekartelde blad aan de stengels krijgt naar boven toe steeds kortere bladstelen. Het blad zelf heeft aan de bovenzijde een netvormige structuur.
De stengels zelf zijn hoekig onvertakt maar meestal voorzien van korte haartjes.
Betonie komt van nature voor op niet de droge lemige en kalkrijke bodems van bosranden en graslandhellingen. Betonie verdraagt echter droogte best goed. Koortskruid of Betonie (Stachys officinalis 'Hummelo') staat in de tuin dan ook graag op een zonnige plek. Bemesting kan achterwege blijven.
Tijdens de bloei trekt Betonie veel vlinders, bijen en hommels.
De natuurlijke standplaats van betonie of andoorn zijn vochtige weiden en open plekken in bossen. Stachys officinalis ‘Hummelo’ houdt van een vochthoudende bodem maar staat wel graag in de zon.
De hoogte van Stachys officinalis ‘Hummelo’ bedraagt tussen de 40 en 80 cm.
Betonie (Stachys officinalis 'Hummelo') combineren
Koortskruid of Betonie is in de plantenborder goed te combineren met andere kruidachtige vaste planten bijvoorbeeld rode zonnehoed (Echinacea purpurea), bloedooievaarsbek (Geranium sanguineum) en wilde akelei (Aquilegia vulgaris). Ook plantcombinaties met knikkend nagelkruid, of waterkruid, (Geum rivale), knoopkruid (Centaurea jacea) en klokjesbloem (Campanula poscharskyana) zijn goede keuzes.
Maak een Schetsafspraak
Heeft u hulp nodig bij het maken van een tuinontwerp en/of samenstellen van het beplantingsplan? Maak een afspraak met de Schetsservice!
Wat vindt u nog meer interessant?
Betonie - Stachys officinalis 'Rosea'
Adderwortel - Persicaria bistorta 'Superba'
Kleine tuin ontwerpen
Rode zonnehoed - Echinacea purpurea
Tuinplantenoverzicht
