Tuinplantenoverzicht

Betonie (Betonica officinalis 'Alba') of koortskruid, is een kruidachtige polvormende plant waarvan de botanische soort Betonica officinalis (synoniem Stachys officinalis) als wilde plant in Europa voorkomt waaronder Nederland. Daarnaast is deze fraaie lipbloemige vaste plant inheems in Noord-Afrika en West-Azië. Het is echter een een zeldzame plant waarvan het aantal sterk is afgenomen en deze plant staat zowel op de Nederlandse Rode Lijst 2012 als de Vlaamse Rode Lijst 2006 van planten. In de Ardennen is betonie of koortskruid vrij algemeen.

De oude geslachtsnaam Stachys is afgeleid van het Griekse stachus en betekent 'korenaar' of gewoon 'aar'. Het verwijst naar de vorm van de bloeiwijze.

De Nederlandse naam Koortskruid is afgeleid van de geneeskrachtige werking van betonie. Het gebruik ervan is al bekend uit de Griekse en Romeinse oudheid.

De naam Stachys nivea komt ook veel voor en het betreft dan (waarschijnlijk) dezelfde gekweekte plant.

Plantbeschrijving van Betonie (Betonica officinalis 'Alba')

De kweekvorm Betonica officinalis ‘Alba’, een betonie of andoorn, is een prachtige witbloeiende kweekvorm van de gewone Betonica officinalis.

Betonie (Betonica officinalis 'Alba') blijft laag, ongeveer 30 tot 40 cm hoog met een zomerse bloeitijd van juni tot september. In de natuur komen witte exemplaren tussen de roze planten voor. De gekweekte vorm Betonica officinalis 'Alba' onderscheid zich van de de botanische soort omdat de lipbloemen door de geringe hoogte.

De grondbladen van betonie of koortskruid zijn langwerpig van vorm met een hartvormige voet. Meestal heeft deze plant een wortelrozet. Het smallere regelmatig gekartelde blad aan de stengels krijgt naar boven toe steeds kortere bladstelen. Het blad zelf heeft aan de bovenzijde een netvormige structuur.

De stengels zelf zijn hoekig onvertakt maar meestal voorzien van korte haartjes.

Betonie komt van nature voor op niet de droge lemige en kalkrijke bodems van bosranden en graslandhellingen. Betonie verdraagt echter droogte best goed. Koortskruid of Betonie (Betonica officinalis 'Alba') staat in de tuin dan ook graag op een zonnige plek in de voorrand van een border. Bemesting kan achterwege blijven.

Tijdens de bloei trekt betonie veel vlinders, bijen en hommels.

De natuurlijke standplaats van betonie of andoorn zijn vochtige weiden en open plekken in bossen. Betonica officinalis ‘Alba’ houdt van een vochthoudende bodem maar staat wel graag in de zon.

Betonie (Betonica officinalis 'Alba') combineren

Koortskruid of Betonie is in de plantenborder goed te combineren met andere kruidachtige vaste planten bijvoorbeeld rode zonnehoed (Echinacea purpurea 'Powwow White'), ooievaarsbek (Geranium sanguineum 'Album' ) en witte lavendel (Lavandula angustifolia ('Arctic Snow'). Ook plantcombinaties met wit kattenkruid (Nepeta racemosa 'Snowflake', of bergsteentijm (Calamintha nepeta 'White Cloud') en klokjesbloem (Campanula poscharskyana 'EH Frost), bloeien allen wit en zijn goede keuzes.

Maak een Schetsafspraak

Heeft u hulp nodig bij het maken van een tuinontwerp en/of samenstellen van het beplantingsplan? Maak een afspraak met de Schetsservice!

Wat vindt u nog meer interessant?

Betonie - Stachys officinalis 'Rosea'
Adderwortel - Persicaria bistorta 'Superba'
Kleine tuin ontwerpen
Rode zonnehoed - Echinacea purpurea
Tuinplantenoverzicht